DUYURULAR
FİLM İNCELEMESİ: UMUDUN ŞAFAĞI Tüm Duyurular
01
ŞUB

 

14 Mart Adige (Çerkes) Dil Günü kapsamında düzenlediğimiz etkinlik İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Prof. Dr. Murat Demircioğlu Konferans Salonu'nda başladı. BALKAR Müdürü Prof. Dr. Mehmet Hacisalihoğlu'nun selamlama konuşmasıyla ve program koordinatörümüz ve öğrenci asistanımız Fatih Ekim'in açılış konuşmasıyla başlayan programımız, tamamı Çerkes dilinde çekilmiş ilk film olma özelliğini taşıyan 1993 yapımı "Umudun Şafağı" adlı filmin çevirmenliğini üstlenen Ayşe Tufan ve Yiğit Civan'ın film incelemesi ve Kafkas kültürü hakkındaki sunumlarıyla gerçekleştirildi.
Konferans Raporu:

BALKAR FİLM GÖSTERİMİ VE PANEL: 
14 Mart Adige (Çerkes) Dil Günü Kapsamında “Umudun Şafağı” Başlıklı Sinema filminin gösterimi ve Panel 
14 Mart 2019, 
Panelistler: Filmin Türkçe altyazısını hazırlayan Ayşe Tufan ve Yiğit Civan
Koordinatör: Fatih Ekim
Ayşe Tufan: 25 yıllık ilkokul öğretmeniyim. Ayrıca Düzce Üniversitesi Çerkesçe Bölümü yüksek lisans öğrencisiyim.
Yiğit Civan: 14 Mart, Rus ordusunda görev yapmış bir Çerkes, çevirmen ve dil öğreticisi Çerkesçenin nasıl öğretileceğine dair bir kitap yazıyor. Basım tarihi 14 Mart 1955. Çerkesçe ilk kitap. Adigey Cumhuriyeti bu günü Çerkesçe günü olarak kabul ediyor. 
Ayşe Tufan: Bu etkinliğin organizasyonu için dekan bey ve katılan herkse çok teşekkür ederiz. Ubıhça günlük hayatta artık konuşulmuyor. Ölmüş bir dil. Bir dil yok olduğunda onunla ilgili kültür de yok olur. Türkiye’de artık okullarda haftada 2 saat Çerkesçe dil öğretimi var. MEB’deki komisyonda ben de görev yaptım. 
‘’Ben Çerkesçe bilmiyorum’’ veya ‘’anlıyorum ama konuşamıyorum’’ tutumu “artık ben köylü değilim şehirliyim” düşüncesinin ifadesiydi. Veya ‘’Çerkesçe ne işine yarayacak’’ şeklinde anlayışlar vardı. 2007’den beri derneklerde Çerkesçe öğretmeye başladım, ama Çerkesçe öğretimi MEB Çerkesçe açtıktan sonra daha düzenli hala geldi. 
Yiğit Civan: Filmin sahnelerini kesit kesit gösterip tartışacağız.
Film: Düğün öncesi bir at yarışı sahnesi 
Ayşe Tufan: At yarışı sahnesi eski Çerkes geleneklerinden biri olarak filme dahil edilmiş veya nişan atma gibi sahneler de var. Düğün eğlenceleri gösteriliyor. 
Hatiyako: Düğünleri yöneten, eğlenceli geçmesini sağlayan kişi. Kişilerle eğlenebilir ama rencide etmez. 
Film: Bir yağmur ve bereket ritüeli, pagan bir adet olarak yüz tasviri yapılmış bir ağaç kürek kıyafet giydirilerek doşaltırılıyor, buna hantse guaşe deniliyor.
Ayşe Tufan: Çocukken hantse guaşe gezdirdim. Çorum’da kapı kapı geziyorduk, bize hediyeler veriyorlardı.
Hantse: Kürek demektir. Biz de ona benzer bir şey yapıyorduk.
Film: Erkeklerin toplantısı
Ayşe Tufan: Haçeş kültürü, misafir odası ve birlikte zaman geçirme, toplanma yeridir.
Yiğit Civan: Film aslında 18. yüzyıl ve 19. yüzyılda Ruslarla yapılan savaşlar dönemini temel alıyor ve birçok kültürel ögeyi içeriyor. Pşı filmde bir bölgenin beyi.
Filmdeki Avış: Gençlerin aralarında evlenmeye karar vermeleri, yani evlenme teklifinin kabulü bir sembol, örneğin bir mendil vererek, yani ima yoluyla söylenirdi. 
Film: Düğün sahnesi 
Ayşe Tufan: Hoh, iyi dileklerde bulunma adedi. Gelin için “koyun gibi sakin olsun tavuk gibi evini toplasın” denir. Tören/yemek konuşması yapılır. Günümüzde de bu adet vardır. Abazalarda da var. Filmde gelinle ilgili bir ‘’hoh’’ var. 
Film: Gelin girerken kayınvalidenin kayınvalidesi evi terk edip “gelin beni evde istemiyor, beni dışarı attılar” diye şikayet ediyor, ama hediyeler verilerek geri çağırılıyor. 
Ayşe Tufan: Bu da düğün adetlerinden biridir. Bu adet halen köyümüzde de var. Yalçın Kaya’nın “Çerkesler” isimli kitabında yazdığı gibi kırmızı ayakkabıyı sadece belli kişiler giyebilirdi. 
Film: Hastasının yanında onu uyanık tutmak için eğlenceler yapılıyor. 
Film: Bu sahnede, vurulan kişinin mezarının toprağından toprak almak şifa olur diye inanılıyor.
Film gösterimi ve panelin ardından gençlerin müzik eşliğinde “Çerkes Düğünü” gösterisiyle etkinlik sona erdi. 
Rapor: M. Hacısalihoğlu
Redaksiyon: Fatih Ekim

 

 

FİLM İNCELEMESİ: UMUDUN ŞAFAĞI

 

BALKAR bahar döneminin ikinci etkinliği olan ''Umudun Şafağı'' adlı film incelemesi, filmin çevirmenleri Ayşe Tufan ve Yiğit Civan tarafından Yıldız Teknik Üniversitesi İİBF Yeşil Konferans Salonu'nda gerçekleştirilecektir. 14 Mart Adige (Çerkes) Dil Günü kapsamında gerçekleştirilecek olan etkinlikte Kafkas kültürü ve dili üzerine tartışılacaktır.